Heat Stress là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

Heat stress là gì và tại sao giới trẻ cần đặc biệt lưu ý khi hè đến? Kênh 14 nhận thấy, trong những ngày oi bức kỷ lục, tình trạng căng thẳng nhiệt đang âm thầm ảnh hưởng đến sức khỏe và hiệu suất học tập, làm việc của Gen Z. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về khái niệm heat stress, dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và cách phòng tránh cực đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả.

Heat stress là gì?

Heat stress là tình trạng căng thẳng nhiệt xảy ra khi cơ thể bạn không còn khả năng tự làm mát bằng mồ hôi và điều hòa nhiệt độ bên trong. Khi nhiệt độ ngoài trời quá cao, kèm theo độ ẩm lớn và bạn hoạt động mạnh như chạy bộ, đá bóng, leo cầu thang… mà không uống đủ nước hay nghỉ ngơi hợp lý – thì nguy cơ heat stress sẽ “ập tới” mà bạn chẳng kịp nhận ra.

Khác với cảm giác nóng thông thường, heat stress còn mang nhiều triệu chứng âm thầm như đau đầu, choáng váng, mệt lả hay đổ mồ hôi ướt đẫm cả người. Nếu bạn không xử lý kịp, căng thẳng nhiệt có thể chuyển biến thành kiệt sức nhiệt hoặc nghiêm trọng hơn là sốc nhiệt (heat stroke). 

Vậy nên, hiểu đúng heat stress là gì chính là bước đầu tiên để Gen Z tụi mình chủ động bảo vệ bản thân trong mùa nắng nóng nhé! Khi bị heat stress, cơ thể sẽ mất nước và muối nhanh chóng, dẫn đến giảm tuần hoàn máu và làm rối loạn chức năng nội tạng. Bạn sẽ cảm thấy choáng váng, buồn nôn, thở gấp và tim đập nhanh hơn bình thường. 

Các nguyên nhân gây ra heat stress là gì?

Nhiều người vẫn thắc mắc không hiểu heat stress là gì hay stress nhiệt là gì, vì sao trời nắng thì ai cũng nóng nhưng chỉ có một vài người lại gục xuống vì sốc nhiệt. Sự thật là có nhiều yếu tố góp phần khiến bạn rơi vào tình trạng căng thẳng nhiệt, đặc biệt là nếu bạn thuộc tuýp người dễ “overwork” dưới thời tiết oi bức.

Dưới đây là những nguyên nhân thường thấy nhất:

• Nhiệt độ và độ ẩm cao: Đây là combo “ác mộng” gây ra heat stress phổ biến nhất. Khi mồ hôi không thể bay hơi, cơ thể bạn không tự làm mát được nữa.
• Mất nước, thiếu điện giải: Uống ít nước, hay chơi thể thao cường độ cao mà không bù đủ muối khoáng – quá đủ để bạn choáng váng và lả người.
• Hoạt động thể lực kéo dài: Những hôm bạn chạy deadline 8 tiếng trong quán cà phê nóng bức, hay đứng hàng giờ dưới sân trường không nghỉ – đều có thể dẫn đến heat stress.
• Mặc quần áo không phù hợp: Quá kín, quá dày, không thấm hút mồ hôi cũng khiến nhiệt không thoát ra được, tăng nguy cơ rối loạn nhiệt độ bên trong.
• Môi trường kín, thiếu thông gió: Phòng học, nhà kho, xưởng sản xuất không có điều hòa hoặc quạt thông gió khiến không khí tù đọng, nhiệt tích tụ dần.

Tóm lại, muốn tránh bị “hỏi thăm” bởi heat stress thì điều đầu tiên là bạn phải hiểu rõ heat stress là gì, từ đó chủ động điều chỉnh lối sống và môi trường xung quanh cho hợp lý.

Dấu hiệu nhận biết sớm của heat stress

Biết heat stress là gì thôi chưa đủ đâu homie ơi, quan trọng là bạn phải “nhìn mặt bắt bệnh” – nhận ra các dấu hiệu càng sớm càng tốt. Vì nếu không phát hiện kịp thời, cơ thể bạn sẽ chuyển từ mệt nhẹ sang kiệt sức chỉ trong chớp mắt.

Dưới đây là bảng tổng hợp các triệu chứng theo cấp độ, tụi mình tóm gọn để bạn dễ theo dõi và ghi nhớ:

Một số bạn còn trẻ, khỏe nên hay chủ quan, nghĩ mệt một chút là chuyện bình thường. Nhưng không đâu nha! Một khi bạn hiểu heat stress là gì và nhận diện đúng những dấu hiệu trên, bạn sẽ biết lúc nào cần nghỉ, lúc nào cần cấp cứu – để tránh tiếc hùi hụi về sau.

Cách xử lý nhanh khi gặp người bị heat stress là gì?

Gặp người đang có dấu hiệu heat stress mà luống cuống không biết làm gì thì nguy hiểm lắm á bestie! Nhưng đừng lo, chỉ cần nhớ đúng các bước dưới đây là bạn có thể giúp “nạn nhân” hồi phục nhanh chóng, thậm chí cứu mạng người trong những tình huống cấp bách.

Bước 1: Đưa người đó ra khỏi khu vực nóng ngay, bạn nên đưa họ đến nơi mát mẻ, có bóng râm, quạt hoặc điều hòa nếu có.

Bước 2: Hạ nhiệt cho cơ thể bằng cách dùng khăn mát lau khắp cơ thể, đặc biệt ở trán, cổ, nách, bẹn. Có thể xịt nước mát hoặc quạt nhẹ để làm mát nhanh hơn.

Bước 3: Bổ sung nước và điện giải bằng cách cho uống nước mát từ từ, tránh uống quá nhiều trong một lúc. Tốt nhất là dùng oresol hoặc nước thể thao chứa điện giải.

Bước 4: Nếu nạn nhân mặc đồ dày hoặc bó, hãy giúp họ cởi bỏ bớt để cơ thể thoáng khí và thoát nhiệt.

Bước 5: Nếu người đó không tỉnh táo, bị ngất, co giật hoặc không thể uống nước – gọi 115 ngay!

Khi bạn đã hiểu rõ heat stress là gì, bạn sẽ nhận ra việc xử lý nhanh không hề phức tạp, chỉ cần bình tĩnh và làm đúng quy trình là được. Và nhớ nhen: đừng bao giờ để người bị heat stress ở lại một mình, dù chỉ vài phút!

Sau khi đọc xong bài viết, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn về heat stress là gì và những hệ lụy không thể chủ quan. Kênh 14 mong rằng những thông tin này sẽ giúp bạn biết cách bảo vệ bản thân và người thân yêu trong những ngày nắng nóng. Đừng quên chia sẻ bài viết để mọi người cùng nâng cao nhận thức và chủ động phòng tránh căng thẳng nhiệt nhé!